អើហ្ន៎ប្រាជ្ញា និងចំណេះដ៏បរិបូររបស់ព្រះជ្រៅណាស់តើ ឯព្រះដំរិះរបស់ទ្រង់ តើមានអ្នកណានឹងស្ទង់បាន ហើយផ្លូវទ្រង់ តើមានអ្នកណានឹងរកតាមបាន! (រ៉ូម ១១:៣៣)។
លោកអ័ប្រាហាំ លីនខិន(Abraham Lincoln) បានចាប់កំណើតនៅថ្ងៃនេះ ក្នុងឆ្នាំ១៨០៩។ គាត់នៅតែមានការសង្ស័យចំពោះជំនឿសាសនា ហើយពេលខ្លះថែមទាំងគិតថា អ្នកដទៃសុទ្ធតែគិតប្រយោជន៍ផ្ទាល់ខ្លួន។ ដូចនេះ អ្វីដែលគួរឲ្យចាប់អារម្មណ៍បំផុតនោះ គឺទុក្ខវេទនាផ្ទាល់ខ្លួន និងទុក្ខលំបាករបស់ជាតិ បានបណ្តាលចិត្តលោកលីនខិន ឲ្យជឿថា ព្រះពិតជាមានមែន ជាជាងរុញច្រានគាត់ឲ្យចេញឆ្ងាយពីព្រះអង្គ។
នៅឆ្នាំ១៨៦២ ពេលដែលលោកលីនខិន មានអាយុ៥៣ឆ្នាំ កូនប្រុសគាត់អាយុ១១ឆ្នាំ ឈ្មោះវីលី(Willie) បានស្លាប់បាត់បង់ជីវិត។ ភរិយារបស់គាត់ “ក៏បានព្យាយាមជម្នះភាពសោកសង្រេងរបស់ខ្លួន ដោយស្វែងរកជំនួយពីក្រុមសាសនាសម័យថ្មី”។ លោកលីនខិនក៏បានងាកទៅរកលោក ភីនាស ហ្គ័រលីយ(Phineas Gurley) ដែលជាគ្រូគង្វាលនៃព្រះវិហារសភាភិបាល ញូយ៉ក ក្នុងរដ្ឋវ៉ាស៊ីនតុន។
លោកគ្រូហ្គ័រលីបានរៀបរាប់ថា ការសន្ទនារយៈពេលយូរជាមួយលោកលិនខិន ជាញឹកញាប់ បាននាំឲ្យគាត់ “ប្រែចិត្តទទួលជឿព្រះគ្រីស្ទ”។ លោកលីនខិនជឿថា គាត់បានទទួលការបណ្តាលចិត្តជាច្រើនលើកច្រើនសារ ឲ្យលុតជង្គង់ចុះ ពេលដែលព្រះទ្រង់ធ្វើការក្នុងចិត្តគាត់យ៉ាងខ្លាំងក្រៃលែង ឲ្យគាត់ដឹងថា ខ្លួនគាត់គ្មានកន្លែងណាផ្សេងទៀត ដែលត្រូវទៅរកជំនួយនោះឡើយ។
ស្រដៀងគ្នានេះដែរ រឿងដ៏តក់ស្លុត នៃទាហានជាច្រើនដែលបានស្លាប់ និងរបួស ក្នុងសង្គ្រាម ក៏បានចាក់ចុចចិត្តគាត់ជារៀងរាល់ថ្ងៃ។ នៅទីក្រុងវ៉ាស៊ីនតុន មានមន្ទីរពេទ្យ៥០កន្លែង សម្រាប់ព្យាបាលអ្នករបួស។ ក្នុងសាលរាងមូល ក្នុងវិមានរដ្ឋសភា គេដាក់បានគ្រែ២ពាន់ សម្រាប់ទាហានដែលមានរបួស។
តាមធម្មតា មានទាហាន៥០នាក់ស្លាប់ ជារៀងរាល់ថ្ងៃ ក្នុងមន្ទីរពេទ្យបណ្ដោះអាសន្នទាំងនេះ។ រឿងនេះបានបណ្តាលចិត្តលោកលីនខិន ឲ្យមានជំនឿមកលើការរៀបចំរបស់ព្រះ កាន់តែស៊ីជម្រៅ។ បានជាគាត់មានប្រសាសន៍ថា “យើងមិនអាចប្រកែកបាន តែត្រូវជឿថា ព្រះដែលបង្កើតលោកិយនេះ ទ្រង់នៅតែគ្រប់គ្រងវាជានិច្ច”។
ក្រោយមក សម្រង់សម្ដីដ៏ល្បីបំផុតរបស់គាត់ អំពីការរៀបចំរបស់ព្រះ ទាក់ទងនឹងសង្គ្រាមស៊ីវិលអាមេរិក គឺបានធ្វើឡើង ក្នុងពេលគាត់ឡើងថ្លែងសន្ទរកថា ចូលកាន់ដំណែងប្រធានាធិបតី រយៈពេល១ខែ មុនពេលគេធ្វើឃាតគាត់។ អ្វីដែលគួរឲ្យកត់សំគាល់នោះ គឺគាត់មិនបានថា ព្រះទ្រង់ជាអ្នកគាំទ្របុព្វហេតុរបស់ភាគីណាមួយ ក្នុងសង្គ្រាមនេះទេ។ តែព្រះអង្គមានគោលបំណងរបស់ព្រះអង្គ ហើយមិនលើកលែងឲ្យអំពើបាបរបស់ភាគីទាំងសងខាងឡើយ។
គឺដូចដែលគាត់មានប្រសាសន៍ថា ៖ “យើងសង្ឃឹមដោយចិត្តស្រឡាញ់ អធិស្ឋានដោយចិត្តឆេះឆួលថា វិនាសកម្មដ៏ធ្ងន់ធ្ងរនៃសង្គ្រាមនេះ នឹងកន្លងផុតទៅ ក្នុងពេលដ៏ខ្លីខាងមុខ…
ប៉ុន្តែ បើព្រះទ្រង់សព្វព្រះទ័យ ឲ្យសង្គ្រាមនេះបន្តទៅមុខទៀត ទាល់តែទ្រព្យសម្បត្តិដែលរកបានដោយញើសឈាមទាសករ ជាង២រយឆ្នាំ ត្រូវលិចលង់អស់ ហើយទាល់តែដំណក់ឈាមគ្រប់ដំណក់ដែលបានស្រក់ ដោយសារទារុណកម្ម ដែលបានបង់ថ្លែដោយអ្នកដែលហូតដាវចេញមក គឺដូចដែលបានថ្លែង កាលពី៣ពាន់ឆ្នាំមុន ហើយនៅតែត្រូវថ្លែងដដែលថា “ការជំនុំជម្រះរបស់ព្រះអម្ចាស់ សុទ្ធតែពិតត្រង់ ហើយសុចរិតគ្រប់ជំពូក”។
ខ្ញុំសូមអធិស្ឋាន ឲ្យអ្នកទាំងអស់គ្នា ដែលរងគ្រោះដោយសារការបាត់បង់ របួស និងការសោកសង្រេង សូមឲ្យរឿងនេះបានដាស់អ្នកឲ្យភ្ញាក់ឡើង ដូចលោកអ័ប្រាហាំលិនខិន មិនមែនភ្ញាក់ឡើង ចូលទៅក្នុងការបញ្ចប់ដែលអស់សង្ឃឹម តែពឹងផ្អែកកាន់តែខ្លាំងឡើង ទៅលើប្រាជ្ញា និងក្តីស្រឡាញ់ដែលគ្មានព្រំដែនរបស់ព្រះ នៅក្នុងការរៀបផែនការរបស់ព្រះអង្គ ដែលមនុស្សពិបាកយល់។
